Win kaartjes voor Onder het Maaiveld junior

Je kunt op verschillende manieren moestuinieren. Met gif of zonder gif, met spitten en zonder spitten, met en zonder kunstmest. Wij gaan uit van natuurlijk moestuinieren. Daarmee spaar je ook de bodem die zo belangrijk is voor ons. Met de film Onder het Maaiveld junior proberen de makers die boodschap over te dragen. Ze laten zien wat er in de bodem leeft en hoe alles samenwerkt aan een gezonde bodem. Wij mogen 4 vrijkaartjes weggeven. Doe je mee?

Moestuinieren is niet alleen leuk en lekker, maar ook leerzaam voor kinderen. Ze leren hoe in de natuur alles samenwerkt en waarde heeft. Misschien hebben jullie al eens bodemdiertjes gezocht. Een beetje graven en je vindt pissenbedden, wormen en larven van insecten. Muizen en de mol zijn ook aanwezig, die zie je niet snel, maar met wat geluk kun je hun sporen vinden.

Micro-organismen zijn je helpers

Maar er leven veel meer organismen in de grond. Wat je niet met het blote oog kunt zien is het microleven: de bacteriën, de aaltjes, de protozoën (eencelligen die bacteriën eten) en de schimmels. Alleen met een microscoop of een vergrootglas worden deze organismen voor ons zichtbaar. En het zijn er veel, in een theelepeltje grond leven meer levende organismen dan dat er mensen op aarde leven (acht miljard)!

Stel je hebt een moestuin met een gezonde bodem. Dat betekent dat de bodem niet te droog is, niet te nat, lekker los en er voldoende organische stof in de grond zit. Op een oppervlakte van 250 m2 zitten dan  in de bovenste 10 cm de volgende dieren:

• 75 kg bacteriën
• Ongeveer 25 kg wormen in verschillende maten
• 7,5 kg schimmels
• 2,5 kg protozoën ( dat zijn eencelligen die bacteriën eten)
• Een halve kilo mijten (spinachtigen met 8 poten) en springstaarten (insecten met 6 poten die plantenresten en mest afbreken)
• 0,25 kg aaltjes (nematoden)

Strijd en samenwerking in de bodem

Het gaat er in de bodem niet lief aan toe. Het is eten of gegeten worden. Zo eten wormen en schimmels de plantenresten. De schimmels worden op hun beurt gegeten door de aaltjes, terwijl de ene soort aaltjes weer de andere soort opeet. Aaltjes en bacteriën eten daarnaast de door wormen verteerde (verkleinde) plantenresten waardoor dat humus wordt.

Te midden van deze strijd bestaat ook een afhankelijkheid waarbij verschillende soorten organismen samenwerken: symbiose.  Zo zitten in 1 gram grond rond de wortels van de plant miljoenen bacteriën die – net als andere bodemdiertjes – leven op de suikers die de planten aanmaken via de bladeren en die ze uitscheiden via de wortels. Op hun beurt helpen de bacteriën de plant door schadelijke schimmels die de plant belagen, te doden. Schimmels die juist waardevol zijn voor de planten worden met rust gelaten. Dat zijn bijvoorbeeld schimmels die met hun schimmeldraden de gronddeeltjes bij elkaar houden. Dat komt de bodemstructuur ten goede.

Bacteriën leven meestal maar een tot een paar dagen, maar spelen samen met schimmels een grote rol bij het omzetten van dode organische stof. Daarbij ontstaan voor planten noodzakelijke mineralen. Aaltjes kunnen uit de organische stof voeding halen voor de plant. Daarnaast schakelen ze ziekteverwekkers van de plant uit. Er zijn wel meer dan 1000 soorten aaltjes waarvan er slechts zo’n 20 schadelijk zijn voor de landbouw.

Het bodemleven voedt de planten

Een gezond bodemleven is voor de tuin wat een goede darmflora is voor de mens.  Het is een complex systeem waarbij zoals je nu begrijpt een enorme onderlinge afhankelijkheid bestaat. Omdat het microleven zo’n grote invloed heeft op de bodem is het belangrijk daar goed mee om te gaan.

Voor ons moestuiniers betekent dit dat we geen of weinig kunstmest gebruiken, want dat put de bodem uit. Bestrijdingsmiddelen helpen al het leven in de bodem om zeep. In onze moestuincursussen gaan we uit van ecologisch moestuinieren. Je leert hoe je op natuurlijk wijze de bodem voedt en plaagdiertjes en onkruid bestrijdt. Spitten doe je alleen als dat nodig is, in onze online moestuinlessen lees je wanneer dit het geval is.

 

De film Onder het Maaiveld laat kijkers de fascinerende wereld van het bodemleven laten zien en vertelt daarbij hoe belangrijk deze kleine helpers zijn  voor ons en de rest van de natuur. Een gezond bodemleven zorgt ervoor dat de aarde water kan vasthouden in natte tijden en opslaan voor droge tijden, koolstof kan opslaan en water kan zuiveren. Ook worden voedingsstoffen in de bodem gerecycled door bodemdieren en helpen ze bij natuurlijke plaagbestrijding. Het belang van een gezonde bodem is overduidelijk.

Wij waren onder de indruk van de prachtige beelden van organismen die je met het blote oog niet ziet. Voor deze opnamen werkten de filmmakers – die eerder De Nieuwe Wildernis maakten – samen met met wetenschappers van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), Naturalis, Wageningen University & Research (WUR), Micropia in ARTIS en verschillende andere deskundigen.

De scènes met de slak, mol en het konijn waren grappig en spannend. Door de leuke verhaallijn en de mooie muziek van de componisten René Meister en Eric Blom is Onder het Maaiveld een film waar je met veel plezier naar kijkt en ook nog iets van opsteekt 🙂

Winactie film Onder het Maaiveld Junior

In de juniorversie van Onder het Maaiveld zijn de wetenschappers en boeren verruild voor kinderen die de bodem onderzoeken. Dat maakt deze versie toegankelijk voor kinderen. Maar ook deze versie is interessant voor volwassenen. Je kunt er dus gerust met je klas, oppaskindjes of gezin naartoe! Hoe doe je mee met deze winactie?

Laat hieronder vóór woensdag 12 april je naam achter. Je geeft hierbij aan interesse te hebben in onze moestuintips en leuke kortingen (en op dit moment ontvang je als je je inschrijft ook 8 dagen lang kinderactiviteiten). Doe je mee?

Deze film is verbonden aan het programma Onder het Maaiveld, een driejarig project van IUCN NL, De Vlinderstichting, het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) en Wageningen University & Research (WUR). Samen werken zij aan een structurele verandering in de omgang met de bodem, die herstel van het bodemleven mogelijk maakt en het bodemleven op waarde schat.