Een moestuin als oplossing tegen klimaatverandering

Met een moestuin ga je de strijd aan met klimaatverandering. Hoe dan? Dat lees je hier.

Je hebt vast weleens gehoord van CO2-opslag. Planten die groeien, nemen CO2 op, het broeikasgas dat we uit de lucht moeten halen. Houtige gewassen meer dan moestuinplanten, plant het liefst daarom ook bomen en heesters in je moestuin. Hoe groter de bomen en heesters bovengronds en hoe groter het wortelstelsel ondergronds, hoe meer CO2 ze vasthouden.

Kies het liefst voor inheemse soorten die van waarde zijn voor de dieren, met name vogels en bestuivers. Inheemse soorten die zowel fijnstof afvangen als CO2 opnemen, zijn bijvoorbeeld de Gelderse roos, de wollige sneeuwbal en de haagbeuk. De Gelderse roos en de sneeuwbal zitten vaak onder de zwarte luis, maar daar worden de insectenetende vogels blij van. Ook de rimpelroos is waardevol. Van de rozenbottels kun je jam maken, maar ook groenlingen vinden ze heerlijk.

Wat bomen betreft valt iets te zeggen voor landklimaatbomen. Dat zijn weliswaar exoten, maar wel soorten die beter bestand zijn tegen het extreme weer dat we hier steeds meer zullen krijgen. Deze bomen zullen dus overleven, groot en oud worden en veel CO2 opslaan. Heb je de ruimte, dan kun je kiezen voor boomsoorten die waardevol zijn voor de leefomgeving. Je vindt ze op de Bomenposter, samengesteld door de Bomenwacht Nederland. Veelal geen eetbare soorten, maar wel bomen die schaduw bieden, fijnstof en CO2 opnemen, zuurstof afstaan en nestgelegenheid bieden aan vogels die in jouw moestuin helpen bij plaagbestrijding.

Minibossen

Heb je veel ruimte, dan kun je zelfs een Tiny Forest aanleggen: een klein dichtbegroeid bos ter grootte van een tennisbaan.

Met de aanplant van inheemse soorten in zo’n bosje lever je een grote bijdrage aan biodiversiteit. Zo bleken de al gerealiseerde Tiny Forests meer vlinders, bijen, zoogdieren en bloeiende planten te bevatten dan reguliere bossen! Bekijk hier de Tiny Forests die er al zijn.

Olivijn voor een groen dak

Voor een groen dak of rotspartij in de siertuin kun je olivijn gebruiken. Olivijn, is een steensoort die van nature CO2 uit de lucht haalt, maar in vergruisde vorm meer dan in vaste vorm. Zeker wanneer de steen in contact komt met water en plantenwortels. Bijkomend voordeel is dat olivijn wordt omgezet in kalkachtige materie, waardoor verzuring van de bodem wordt tegengegaan. Dan moet je wel een bodem hebben die dat nodig heeft.

Natuurlijk kost het energie (CO2) om olivijn te winnen en te transporteren, maar het kennisinstituut Deltares berekende dat het CO2-rendement van olivijn per saldo meestal positief is.

Maar let op! Bij de verwering van olivijn komt nikkel vrij dat schadelijk kan zijn voor je gezondheid en dat is de reden dat olivijn niet in een moestuin kan worden gebruikt.

CO2-opslag in de bodem

Ook de bodem in jouw moestuin neemt CO2 op, zeker als je houtige gewassen hebt staan. Van alle CO2 die een houtige plant opneemt, wordt 60% opgeslagen in de plant zelf, een groot deel wordt afgezet in de bodem. De CO2 wordt via de wortels afgegeven aan de micro-organismen in de bodem. Met een moestuin van 3 x 6 meter kun je zo in tien jaar tijd een ton koolstof in de grond opslaan. Dat staat gelijk aan de CO2-uitstoot van zo’n 15.000 autokilometers.

Hoe meer micro-organismen in de bodem, hoe meer CO2 wordt afgegeven, tot wel 40%. We moeten dus niet alleen veel bomen en struiken planten, maar ook zorgen voor een gezonde bodem met veel micro-organismen. Dat bereik je door de bodem zoveel mogelijk met rust te laten en door niet te spitten. De hoeveelheid micro-organismen neemt ook toe als je je bodem voedt met afgestorven plantendelen en compost.

Bijkomend voordeel: in een levende bodem zit meer humus dat vocht opslaat in natte tijden en weer afstaat in droge tijden. Een gezonde bodem bevat bovendien meer voeding voor je planten.

Victory Gardens

In de Verenigde Staten worden moestuinen al jaren flink gepromoot. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden burgers opgeroepen om zogeheten Home Victory Gardens te starten om voedselgebrek tegen te gaan. In 1944 kwamen de helft van alle fruit en groenten uit moestuinen in achtertuinen. Nu worden burgers aangespoord Climate Victory Gardens aan te leggen, deze keer om klimaatverandering tegen te gaan.

Green America de aanjager van Climate Victory Gardens, geeft tips voor een duurzame moestuin die zoveel mogelijk CO2 opneemt:

• Gebruik geen bestrijdingsmiddelen.
• Zorg dat de bodem altijd bedekt is met planten.
• Kies voor planten die de biodiversiteit bevorderen.
• Verbouw voedsel.
• Composteer plantenresten en gft-afval.

Bekijk dit filmpje voor meer tips om van je moestuin een succes te maken.

Dus:

• Begin klein
• Teel wat jij graag lust
• Kies voor biologisch en zonder gentech
• Zorg goed voor je moestuin
• Bescherm de bodem

Zelf groenten verbouwen is duurzaam

Want voor jouw voedsel is veel minder transport nodig. Jouw eten hoeft ook niet (gekoeld) te worden en opgeslagen. En je kiest voor minder verpakking waarmee je niet alleen grondstoffen, maar ook energie bespaart.

Enthousiast geworden? Word dan lid van onze Kennisbank met kinderactiviteiten, recepten en leuke natuurweetjes en ontvang doorlopend 10% korting in de webshop bovendien!
Alleen toegang tot de moestuinlessen kan ook. Hier zitten dan niet de kinderactiviteiten, recepten en leuke natuurweetjes bij.

Fotocredits:
Gelderse roos door K.vliet, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons