Bonen telen als burgeronderzoeksproject
Klimaatverandering stelt onze voor grote uitdagingen. Zo zijn veel planten niet opgewassen tegen de extreme weersomstandigheden die we kunnen verwachten en dat brengt de voedselzekerheid in gevaar. Daarom proberen wetenschappers gewassen te kweken die wèl goed kunnen tegen langdurige droogte of natte voeten. En jij kunt daarbij helpen.
Pulses increase is een zogeheten citizen scienceproject, ofwel burgerwetenschapsexperiment dat in 2024 de prijs voor burgerwetenschap van de Europese Unie won en al vier jaar bestaat.
Bij dit project telen burgers bonen en geven ze de resultaten via een app door aan wetenschappers. Op die manier dragen ze bij aan onderzoek naar het telen van waardevolle en betere bonenrassen onder veranderende klimaatomstandigheden. Voor het onderzoek worden meer dan 1000 soorten bonen van boeren naar mensen opgestuurd om mee te experimenteren (telen).
Bonen voor voedselzekerheid
Waarom bonen? Bonen bevatten veel eiwitten en zijn voedingsmiddelen die de wereld uitstekend kunnen voeden met minder landgebruik dan dierlijke producten. De bonenteelt belast de aarde minder dan voedsel van dierlijke oorsprong en past daarom goed bij de eiwittransitie die nodig is in de strijd tegen klimaatverandering. Bonen zijn door de grote variatie bovendien een geschikt gewas om in te zetten voor voedselzekerheid in de toekomst.
Hoe doe je mee met dit bonenproject?
Als jij een tuin, terras of balkon hebt en een smartphone, kun je meedoen. Je download de ‘Increase SCA app’ via je Appstore of je Playstore en meld je gratis aan. Let op! Dit kan tot 15 maart 2025.
Je krijgt dan een pakketje opgestuurd met ongeveer vijf verschillende boonsoorten. Deze zaden kweek je op in je tuin of in een pot op je balkon volgens de instructies die je erbij krijgt. Niet elke boon levert misschien een plant op, maar ook met één plant kun je meedoen (meer mag natuurlijk). Via de Increase SCA app plaats je regelmatig updates. Via deze app kan je ook tips en tricks delen met andere deelnemers van dit project.
Bonen oogsten
De oogst van de bonenplanten kun je opeten, het recept kun je als je wilt delen in de app. De bedoeling is dat je van elke oogst ook weer bonen plant, vier jaar lang. Via de app kan je zaden ruilen met andere deelnemers en kijken hoe andere zaden het in jouw omgeving doen, onder andere omstandigheden. De resultaten zet je steeds weer in de app. Op die manier draag je als burger bij aan een innovatieve aanpak voor het bewaren, vermenigvuldigen en delen van zaden om zo de agrobiodiversiteit te behouden.
Waarom zoveel soorten bonen telen?
Het onderzoek dient behalve het behouden en vergroten van (agro)biodiversiteit voor een duurzame landbouw en gezonde voeding de volgende drie doelen:
- Behoud oude groenterassen;
- zelf leren telen van voedsel;
- de al genoemde transitie van dierlijk naar een meer plantaardig eiwit.
Met z’n allen voor biodiversiteit
Je doet het niet alleen. De afgelopen vier jaar is een online community ontstaan van meer dan 22.000 enthousiaste tuinders die meedoen en hun ervaringen over het zaaien, planten en oogsten van hun bonenrassen met elkaar delen. Er bestaat ook een ruilbeurs voor zaden en recepten.
De organisatie roept mensen en kinderen op hun bonen te tekenen (‘bean art’). De bedoeling is dat deze illustraties worden gebundeld in een boek een beschrijving van de raskenmerken. Meer daarover lees je in de app.
Doe nu mee met het bonenexperiment
Jouw deelname is van grote waarde voor onze voedselzekerheid. Meedoen aan dit project kost je niets, je leert er veel van, ook van elkaar, en houd er een lekker maaltje bonen aan over. Wil je bijdragen, meld je dan kosteloos aan via de Increase SCA app die je vindt in de Playstore of de Appstore. Succes!
Wil jij meer weten over dit belangrijke onderzoek naar klimaatbestendige bonen? Meer informatie vind je bij Pulse Increase.
